Amenemhat IV

Pectoraal Amenemhat IV, British Museum, Londen.
Pectoraal Amenemhat IV,
British Museum, Londen.

Farao Amenemhat IV was de zevende vorst van de 12de dynastie volgens de Koningslijst. Hij was naar alle waarschijnlijkheid de zoon van Amenemhat III. Er wordt echter nergens officieel melding van gemaakt. Zijn moeder was ‘de moeder des konings’ Hetepi. Zij staat onder de koning afgebeeld op een muurreliëf in de Renenoetet-tempel in Medinet Maädi in de Fajoem.

Over het algemeen wordt er vanuit gegaan dat Amenemhat IV, voordat hij alleen regeerde, een co-regentschap met Amenemhat III heeft gehad.

Er wordt echter ook verondersteld dat hij nooit alleen heeft geregeerd. Een van de bewijzen hiervoor is papyrus Kahoen 21. Deze dateert uit het 45ste regeringsjaar van een niet bij naam genoemde farao. Op de andere zijde van het document staat het 9de regeringsjaar van wederom een niet bij naam genoemde heerser. Het is bekend dat Amenemhat III ongeveer 45 jaar heeft geregeerd.

Zijn hoogst bekende regeringsjaar is regeringsjaar 9. Deze combinatie identificeerde de koningen als Amenemhat III en IV. Aan de hand van deze papyrus wordt verondersteld dat hij vlak voor of vlak na het overlijden van Amenemhat III moet zijn gestorven. Dit zou inhouden dat hij niet of slechts een aantal maanden alleen heeft geregeerd. Er is echter geen doorslaggevend bewijs voor deze theorie.

Er is weinig bekend over de regeerperiode van Amenemhat IV. In de Sinaï zijn vier expeditie-inscripties uit zijn regering teruggevonden. De laatste expeditie vond plaats in het 9de regeringsjaar. Inscripties in Wadi el-Hoedi maken melding van een expeditie in het 2de regeringsjaar. In Semna, in Nubië, zijn een aantal hoogwaterstanden uit zijn regering teruggevonden.

Zijn voorganger Amenemhat III was begonnen met het vastleggen van de hoogwaterstanden van de rivier de Nijl. Deze praktijk werd ten tijde van Amenemhat IV voortgezet. Ondanks het feit dat niet tijdens elk jaar de waterstand werd vastgelegd, geven de gegevens inzicht in het waterpeil van de Nijl ten tijde van de late 12de dynastie. Tijdens de 13de dynastie kwam er een einde aan het vastleggen van de hoogwaterstanden in Semna.

Een aantal privéstèles maken melding van Amenemhat IV als koning. Andere monumenten met zijn naam zijn een aantal sfinxen uit Aboekir in de Delta en uit Heliopolis. In Byblos is een kistje van goud en obsidiaan gevonden waarop zijn naam staat. Dit is een aanwijzing voor handelscontacten tussen Egypte en Byblos tijdens zijn regeerperiode.

Grote bouwprojecten uit de regering van Amenemhat IV ontbreken. Waar hij is begraven, is onbekend. Geen enkele piramide uit het Middenrijk kan tot op heden met zekerheid aan hem worden toegewezen. Een piramide die mogelijk van Amenemhat IV zou kunnen zijn, bevindt zich ten zuiden van die van Amenemhat II in Dasjoer. Een aantal reliëffragmenten bevatten de naam Amenemhat. Deze fragmenten zouden afkomstig kunnen zijn van de nabijgelegen piramide van Amenemhat II, maar ook van een piramide van Amenemhat IV. Graafwerkzaamheden voor een oliepijpleiding hebben in 1975 zware schade aangebracht, waardoor het niet mogelijk is de eigenaar van de piramide te identificeren.

Een andere mogelijkheid is dat Amenemhat IV samen met zijn opvolgster Sobekneferoe is bijgezet in de eerste piramide van Amenemhat III in Dasjoer. Er is echter geen archeologisch bewijs voor deze theorie.

Volgens de Turijnse koningslijst regeerde Amenemhat IV 9 jaar, 3 maanden en 27 dagen. Bij zijn overlijden was er geen mannelijke troonopvolger. Daarom werd hij opgevolgd door zijn halfzus Sobekneferoe.

PvG

Zie ook de koningskaart voor meer informatie over deze farao.

Bronnen:
– The Middle Kingdom of Ancient Egypt – W. Grajetzki
– The Complete Royal Families of Ancient Egypt – A. Dodson en D. Hilton
– The Complete Pyramids – M. Lehner
– Ancient Egyptian Coregencies – B. Murnane