TT181 Nebamon en Ipoeki.
Het meeste meubilair uit het oude Egypte dat bewaard is gebleven, is afkomstig uit de graven van hooggeplaatste personen. Dit geeft een wat vertekend beeld van de meubelkunst van de Egyptenaren. Aan de hand van deze grafvoorwerpen is echter veel kennis verworven over de technische vaardigheden waarover de Egyptische meubelmakers beschikten. Het blijkt dat zij bijzondere technieken hanteerden op het vlak van houtbewerking.
Over de Egyptische meubelmaker is door de afbeeldingen in graven veel bekend. Vondsten die zijn gedaan in het arbeidersdorp Deir el-Medina geven informatie over de werkmethoden en het gereedschap dat de ambachtslieden hanteerden. Het graf van Nebamon en Ipoeky (TT 181 uit de 18dedynastie tijdens het Nieuwe Rijk) bevat een voorstelling van ambachtslieden die aan het werk zijn.
In het bovenste register brengen de twee linker figuren met beitels versieringen aan in een houten amulet in de vorm van een djed-zuil. In het midden is een man bezig met het bewerken van een stuk hout met een dissel. Rechts wordt getoond hoe versieringen op een bewerkte kist schrijn worden aangebracht. In het onderste register wordt in het midden met een hamer en beitel goud geciseleerd op een sfinx. Links hiervan is een schrijver aan het werk. Hij schildert een tekst op een vaas.
TT181 van Nebamon en Ipoeki.
Het proces van meubels maken wordt in verschillende stadia in grafvoorstellingen getoond. De reden hiervoor moet niet zo zeer worden gezocht in het gegeven van een technische handleiding voor de vervaardiging van meubels, als wel dat de verschillende taken van iedere ambachtsman hiermee duidelijk werden afgebakend.
Meubelmakers worden meestal gezeten op driepootkrukjes afgebeeld. Bij een oneffen vloeroppervlak vormt dit soort krukjes een handig middel om stevig op te zitten. De meubelmakers werkten laag bij de grond met een soort werkbank in de vorm van een blok, waar aan één kant een hap uit was. Dat was praktisch bij het fixeren van voorwerpen.
De meubelmakers uit Deir el-Medina bezaten zelf meestal geen privé-gereedschap. Dit leenden zij voor hun leven en werd daarna weer doorgegeven aan een volgende generatie. In een administratie op papyrus werd nauwkeurig bijgehouden wie welk gereedschap bezat en hoe zwaar dit was. Het loon van de meubelmakers, net als van andere ambachtslieden in Deir el-Medina, kwam van staatswege en bestond voornamelijk uit graan voor de brood- en bierbereiding. Ook andere producten zoals zoete cake, gedroogd fruit, groenten, linnengoed en sandalen werden geleverd.
LdJ en HJP
Lees ook het artikel: Meubilair.
Lees ook het artikel: Houtbewerking.
Lees ook het artikel: Versieringstechnieken van meubels.
Lees ook het artikel: Meubels in het Rijksmuseum van Oudheden.
Bronnen:
– Egyptian Woodworking and Furniture – G. Killen
– Cursussyllabus ‘Dagelijks leven’ – H. Pragt
– The illustrated dictionary of ancient Egypt – I. Shaw en P. Nicholson
– Leven in het oude Egypte – E. Strouhal
– People of the Pharaos – H. Wilson