De rode piramide van Snofroe

Farao Snofroe was de eerste vorst van de vierde dynastie tijdens het Oude Rijk. Rond zijn 30^ste regeringsjaar nam hij het besluit tot de bouw van een tweede piramide in Dasjoer. Na de trappenpiramide in Meidoem en de knikpiramide in Dasjoer werd dit zijn derde grote piramide. Deze werd een paar kilometer ten noorden van de knikpiramide gebouwd.

Door het gebruik van een rode steensoort staat hij bekend als De ‘rode’ piramide van Snofroe. De hellingshoek is 43,22 graden, wat een stuk minder steil is dan zijn vorige piramides. De rode piramide bevat duidelijk een aantal doorontwikkelingen van zijn vorige bouwwerken, zoals de dodentempel aan de oostkant.

In de noordelijke wand bevindt zich weer de ingang van de piramide. De dalende gang is ruim zestig meter lang en daalt af tot op het grondniveau. De twee voorvertrekken zijn identiek van structuur. Wederom is de techniek van de naar elkaar toe schragende wanden gebruikt. De kamers zijn hoog, het plafond bevindt zich op twaalf meter hoogte. Vanuit de nok van het tweede voorvertrek begint een korte horizontale gang die naar de grafkamer leidt.

Tegenwoordig kan de bezoeker via een trappenstelsel in deze gang komen. In de oudheid zal dit echter nooit de bedoeling zijn geweest en diende het hoogteverschil als beveiliging voor de grafkamer. Tegen de oostwand aan was voor het eerst een eenvoudige dodentempel gebouwd. Bij de eerdere piramides waren dit nog kleine offerkapellen. Deze dodentempel is waarschijnlijk na de dood van Snofroe haastig afgebouwd door zijn zoon Choefoe.

Ten oosten van de tempel zijn de mogelijke sporen gevonden van de processieweg. Of deze weg ook daadwerkelijk is aangelegd, is niet duidelijk. Ook van de daltempel zijn er restanten gevonden. Helaas is alleen de piramide bewaard gebleven, van het complex zelf is weinig meer over.

Bijzonder is dat de cultus van Snofroe in de daarop volgende periodes tot bloei kwam, bij de andere piramidebouwers was dit niet het geval. De cultus was echter geconcentreerd in de daltempel van de knikpiramide. Waarom dit zo was, is niet duidelijk, Snofroe werd namelijk niet begraven in de knikpiramide. Misschien wel vanwege het feit dat het complex van de knikpiramide was voltooid en de naam van de farao volledig op de verschillende stèles stond vermeld.

Rainer Stadelmann, verbonden aan het Duits Archeologisch Instituut, heeft geruime tijd onderzoek gedaan in Noord-Dasjoer. Hij bestudeerde de rode piramide van Snofroe uitvoerig. Zo vond hij honderden stukken van de kalkstenen mantel van de piramide. Vele van deze blokken waren aan de achterkant voorzien van graffiti. Deze hiëratische tekens werden aangebracht door de werklieden. Stadelmann stelde uit de weinige resten van de dodentempel een plattegrond samen, wat ons toch inzicht geeft over hoe de tempel eruit heeft gezien. Hij gaat er vanuit dat de noordelijke ofwel de rode piramide de laatste rustplaats van farao Snofroe is geweest.

RR

Bronnen:
– The Complete Pyramids – M. Lehner
– Foto oostzijde van de rode piramide – Roel Rijsdam