Decoraties in het graf van Toetanchamon

Decoraties op de noordwand van het graf
Decoraties op de noordwand van het graf.

De enige decoraties in het graf van Toetanchamon bevinden zich in de grafkamer. Rondom langs het plafond is het pet-teken aangebracht, de hiëroglief voor hemel. De wanden van de grafkamer zijn voorzien van een okergele ondergrond als symbool voor goud. De bruine spikkels in deze laag zijn ontstaan doordat de schilderingen in grote haast zijn aangebracht.

Het graf werd reeds afgesloten voordat de verf voldoende tijd had gehad om goed te drogen waardoor schimmels zijn ontstaan. Alle schilderingen vertonen een duidelijke Amarna-invloed onder andere door de licht hangende buiken, lange vingers en dunne ledematen.

Op de noordwand zijn drie scènes naast elkaar te zien, van rechts naar links beginnend met het mondopeningsritueel. Dit ritueel wordt uitgevoerd door Eje, de opvolger van Toetanchamon. Eje is gekleed als sem-priester in een luipaardvel met de chepresj-kroon op zijn hoofd. Op deze manier uitgerust, vervult hij de rol die normaal gesproken is weggelegd voor de oudste zoon van de overledene. Hij claimt hier op omstreden wijze de troon als opvolger van Toetanchamon.
Ernaast staat Toetanchamon, afgebeeld als Osiris met de atef-kroon op het hoofd en in elke hand een flagellum als symbool van koninklijke macht. Tussen Toetanchamon en Eje staat een kistje met daarin alle attributen voor het mondopeningsritueel.

Decoraties op de zuidwand van het graf.

In de tweede scène wordt Toetanchamon afgebeeld in zijn dagelijkse kleding. De hemelgodin Noet verwelkomt hem door het nyny-ritueel uit te voeren waarbij ze water aanbiedt aan Toetanchamon. De beide waterlijntjes op haar handen verwijzen hiernaar.

De meest linkerscène bestaat uit drie figuren. Als eerste de ka van Toetanchamon, herkenbaar aan het ka-hiërogliefteken op zijn hoofd. Hij omarmt Toetanchamon met één hand en in de andere hand draagt hij een anch-teken. Toetanchamon zelf omarmt de god Osiris die hem verwelkomt met beide handen die vanuit zijn omslagdoek naar Toetanchamon reiken.

Op de zuidwand zien we als eerste figuur rechts de godin Hathor met op haar hoofd het hiëroglief voor het westen. Door dit symbool is zij versmolten met de godin van het westen, Amentet. Hathor houdt een anch voor de neus van Toetanchamon. De tweede figuur is Toetanchamon met een hoofddoek uit het Amarna-tijdperk. De derde figuur, de god Anoebis, houdt ter bescherming de hand op de schouder van Toetanchamon en introduceert hem aan de goden. Als laatste is de godin Isis te zien die net als de godin Noet het nyny-ritueel uitvoert. De scène wordt afgesloten met een afbeelding van drie gehurkte goden zonder verdere aanduiding.

Decoraties op de westwand van het graf.

De westwand is gedecoreerd met scènes en korte teksten uit het eerste uur van het Amdoeat. Dit is de periode waarin de zon is ondergegaan en niet meer zichtbaar is, op het laatste licht van de zon na. In de rechterbovenhoek staan vijf goden afgebeeld die Toetanchamon verwelkomen in het Dodenrijk.

In de linkerbovenhoek bevindt zich de zonnebark van Chepri met aan weerskanten Osiris-Toetanchamon in aanbidding. Het onderste register is verdeeld in twaalf rechthoeken met elk één baviaan. Zij staan in nauwe relatie tot de twaalf uren van de nacht.

Op de oostwand is slechts één register afgebeeld. Hierop is de begrafenisstoet van Toetanchamon te zien. Een groep hoogwaardigheidsbekleders trekt de houten slede met de daarop gemonteerde begrafenisbark. Op deze boot ligt de mummie van Toetanchamon op een bed onder een baldakijn. Het baldakijn is aan de bovenzijde versierd met twee cobrafriezen. Aan weerskanten van het baldakijn staan de godinnen Isis en Nephtys.

Decoraties op de noordwand van het graf.

De twaalf hoogwaardigheidsbekleders worden niet bij naam genoemd. Een groep van vijf personen wordt gevolgd door een groep van drie paren. Achteraan staat een man alleen. Op twee figuren na, dragen ze allen een zelfde soort witte tuniek en zwarte pruik. Om de pruiken is een wit lint gebonden als teken van rouw.

De twee mannen met de kaalgeschoren hoofden zijn vrijwel zeker de twee viziers van Opper- en Neder-Egypte. De achterste man zou generaal Horemheb of de schatbewaarder Maya kunnen zijn. Zij waren de twee belangrijkste hoogwaardigheidsbekleders aan het hof van Toetanchamon.


LdJ

Lees ook: Het graf van Toetanchamon en de koningskaart van Toetanchamon met zijn namen en vertalingen.

Bronnen:
– The tomb of Tutankhamen – H. Carter
– The complete Tutankhamun – N. Reeves
– Grosse Pharaonen – T.G.H. James