Oenas

Oenas wordt gezoogd door een godin, Egyptisch Museum, Caïro.
Oenas wordt gezoogd door een godin,
Egyptisch Museum, Caïro.

Farao Oenas was de laatste vorst van de 5de dynastie volgens de Koningslijst. Zijn Horusnaam is  (wadj taoey), wat ‘papyruszuil van de beide landen’ betekent. Over zijn antecedenten is helaas niets bekend. Van een aantal van zijn familieleden is bekend dat ze rondom zijn piramide zijn begraven. Zijn twee echtgenotes Nebet en Chenoet zijn begraven in mastaba’s ten noorden van zijn dodentempel.

Het lijkt erop dat Oenas geen directe troonopvolger had, want zijn zoon Ptahsjepses overleed eerder dan zijn vader. Dit leidde tot een korte periode van politieke onrust. De rust keerde weer toen Teti de troon besteeg als eerste farao van de 6de dynastie. Hij was namelijk getrouwd met Ipoet, mogelijk een dochter van farao Oenas. Zo was er toch een genealogische link tussen de twee dynastieën.

De piramide van Oenas bevindt zich op de begraafplaats van Sakkara en is de eerste piramide die werd voorzien van zogenaamde Piramideteksten. In totaal zijn er 283 formules aangetroffen in de piramide van Oenas. Na Oenas lieten ook zijn opvolgers Teti, Pepi I, Merenra en Pepi II dergelijke teksten in hun piramides aanbrengen. Momenteel zijn er nu zo’n 750 verschillende spreuken bekend. Hun doel was de farao te helpen om ‘naar de hemel te gaan tussen de onvergankelijke sterren’ (PT 1123a) en ‘aan de hemel te varen als de zon’ (PT 130d).

De bouw van piramiden, tempels en graven betekende een grote impuls voor de diverse ambachten. Ook de buitenlandse betrekkingen waren goed tijdens het bewind van Oenas. Men importeerde hout, lapis lazuli, wijn en oliën vanuit Libanon en Syrië. Hiervan zijn afbeeldingen terug te vinden langs de processieweg. Bij een gunstige wind kon men Syrië over zee vanuit de Delta in ongeveer vier dagen bereiken. De schepen voor deze expedities waren uitgerust met zowel zeilen als roeiers.

Op het eiland Elefantine, bij het huidige Assoean, zijn bewijzen gevonden voor bouwactiviteiten van de farao. Een inscriptie met een giraffe en andere exotische diersoorten lijkt erop te wijzen dat hij deze naar Egypte heeft geïmporteerd. Een andere inscriptie op een vaas toont een afbeelding van een veldslag tijdens zijn bewind.

Detail van het 'hongersnoodreliëf', Imhotep museum, Sakkara.
Detail van het ‘hongersnoodreliëf’,
Imhotep museum, Sakkara.

Waarschijnlijk heeft Oenas zo’n dertig jaar geregeerd. In zijn dodentempel zijn scènes van een Heb Sed aangetroffen. Dit jubileumfeest vierde de farao normaliter na een regeerperiode van dertig jaar, waarbij hij door middel van een aantal rituele handelingen zijn fysieke krachten en zijn koninklijke macht vernieuwde.

Zijn regeerperiode verliep over het algemeen rustig. Wellicht was er echter aan het eind van de regeringsperiode van Oenas sprake van een hongersnood. Onder de vele afbeeldingen langs de processieweg naar zijn piramide bevindt zich een afbeelding die hiervan verslag doet. Het ‘hongersnoodreliëf’ laat een groep van uitgemergelde en verhongerde mensen zien, waarschijnlijk bedoeïenen. Het kan hier echter ook gaan om een verslag van een goede daad van de farao. Wellicht heeft hij voedselhulp aan het buitenland verleend om de hongerenden te helpen.

LdJ

Zie ook de koningskaart voor meer informatie over deze farao.

Bezoek ook www.saqqara.nl

Bronnen:
– Who’s Who in Ancient Egypt – M. Rice
– The Complete Royal Families of Ancient Egypt – A. Dodson
– The Oxford History of Ancient Egypt – I. Shaw
– In de schaduw van de piramiden – J. Malek