Sethy II

Sethy II, Museo Egizio, Turijn.
Sethy II, Museo Egizio, Turijn.

Sethy II was de zesde vorst van de 19de dynastie volgens de Koningslijst. Hij was de beoogde opvolger van farao Merenptah. Of hij daadwerkelijk direct na diens dood de troon besteeg is onbekend. Het einde van de 19de dynastie was een onrustige periode. Door de lange regeerperiode, de hoge leeftijd en de vele kinderen van Ramses II heerste er veel onduidelijkheid over de troonopvolging. Veel zonen van Ramses II waren al eerder gestorven dan hun vader, met als gevolg dat zijn troonopvolger en de opvolgers daarna ook al behoorlijk op leeftijd waren.

Na het overlijden van Ramses II was het zijn zoon Merenptah die op de troon kwam. Na zijn dood is het onduidelijk wie hem direct opvolgde. De beoogde troonopvolger was Sethy-Merenptah (A), als farao bekend onder de naam Sethy II. Hij was de zoon van Merenptah en zijn echtgenote Asetnofret. Mogelijk greep echter Amenmesse, de zoon van Sethy II, de macht en besteeg hijzelf pas een aantal jaren na Amenmesse de troon.

In het arbeidersdorp Deir el-Medina zijn documenten gevonden uit de eerste twee jaren van zijn regeerperiode. Van de jaren daarna zijn er geen documenten gevonden die naar hem verwijzen. Wel zijn er verslagen gevonden die verwijzen naar farao Amenmesse. Dit zou erop kunnen duiden dat Amenmesse pas na het 2de regeringsjaar van Sethy II de macht greep en dat Sethy II na vier jaar Amenmesse weer van de troon stootte en vervolgens alle afbeeldingen van hem vernietigde of usurpeerde.

Sethy II, tempel van Karnak, Loeksor.
Sethy II,
tempel van Karnak, Loeksor.

Op diverse beelden van Merenptah is Sethy II afgebeeld. Ook in afbeeldingen van slagvelden van Merenptah wordt Sethy II afgebeeld. Wellicht vertegenwoordigde hij zijn vader op het slagveld vanwege diens hoge leeftijd. Bij zijn troonsbestijging was hij waarschijnlijk al ouder dan vijftig jaar en hij begon direct met de bouw van zijn graf (KV 15) in het Dal der Koningen. Dit werk werd stopgezet tijdens de machtsovername door Amenmesse, maar zodra Sethy II hem had verslagen werden de werkzaamheden aan het graf weer voortgezet.

Zijn regeerperiode verliep rustig, er zijn geen aanwijzingen gevonden voor buitenlandse betrekkingen. Wel zijn er bewijzen gevonden van mijnbouw in Serabit el-Chadim in de Sinaï. Ook heeft hij bouwwerkzaamheden verricht: in Hermopolis heeft hij de decoraties in de tempel van Ramses II afgemaakt en in Karnak was hij betrokken bij de uitbreiding van de Moet-tempel en de bouw van een barkkapel in de eerste hof.

Sethy II had twee echtgenotes, Tachat II en Tawosret. Uit zijn huwelijk met Tachat zijn geen kinderen bekend. Tawosret schonk hem een zoon, Sethy-Merenptah (B), die echter al heel jong overleed. Mogelijk had hij nog een derde echtgenote, namelijk een Syrische prinses Soetailja genaamd. Zij zou de moeder van zijn zoon en troonopvolger Ramses-Siptah kunnen zijn.

Soms wordt naar haar verwezen als Tiaa omdat in KV 47, het graf van Siptah, materiaal is teruggevonden met haar naam. Het is sinds kort echter vrijwel zeker dat dit materiaal afkomstig is uit het naastgelegen graf KV 32 van Tiaa (A), de moeder van Thoetmoses IV. Of Siptah inderdaad een zoon was van Sethy II en Soetailja is onzeker. Andere bewijzen lijken erop te duiden dat Siptah een zoon was van farao Amenmesse.

Cartouche Sethy II, barkkapel, tempel van Karnak, Loeksor.
Cartouche Sethy II, barkkapel,
tempel van Karnak, Loeksor.

Sethy II overleed tijdens zijn 6de regeringsjaar, in de vierde maand van het achet-seizoen. Zijn mummie werd in eerste instantie bijgezet in het graf van zijn echtgenote Tawosret (KV 14). Na het overlijden van haar troonopvolger, Sethnacht, werd de mummie van Sethy II verhuisd naar zijn eigen graf.

Zo’n honderd jaar later, tijdens de 21ste dynastie, werd zijn mummie ter bescherming tegen grafrovers herbegraven door priesters in het graf van Amenhotep II (KV 35). Daar werd zijn mummie in 1898 ontdekt door Victor Loret (1859 – 1946). Aan het begin van de twintigste eeuw is zijn mummie overgebracht naar het Egyptisch Museum in Caïro. Sinds 2021 bevindt zijn mummie zich in het National Museum of Egyptian Civilization in Caïro.

LdJ

Zie ook de koningskaart voor meer informatie over deze farao.

Bronnen:
– Monarchs of the Nile – A. Dodson
– A history of Ancient Egypt – N. Grimal
– The complete Royal Families of Ancient Egypt – A. Dodson
– Foto barkkapel tempel van Karnak – Lida de Jong